Endoproteza biodra

Czym jest endoproteza biodra?

Staw biodrowy zbudowany jest z głowy kości udowej i panewki stawu biodrowego kości miednicznej. To właśnie te elementy zastępowane są przez endoprotezę, czyli strukturę imitującą staw. Złożona jest ona z kuli zakończonej trzpieniem oraz sztucznej panewki stawowej. Stosuje się ją przede wszystkim u osób, u których zmiany zwyrodnieniowe w obrębie stawu biodrowego uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Stanowi ona szansę na wyleczenie przewlekłych dolegliwości bólowych i przywrócenie prawidłowej sprawności ruchowej.

Co powoduje tego typu schorzenia?

To przede wszystkim:

• Zmiany degeneracyjne związane z wiekiem,
• Choroba reumatoidalna,
• Częste przeciążenia stawu,
• Wady wrodzone,
• Złamania stawu biodrowego.

Rodzaje endoprotez

Endoproteza biodra może być całkowita (wymieniana jest i panewka i głowa kości udowej) jak i częściowa (w tym wypadku wymieniana jest tylko głowa). Endoprotezy całkowite stosowane są przede wszystkich przy rozległych zmianach w stawach, obejmujących wszystkie jego elementy. Z kolei protezy częściowe to optymalne rozwiązanie u osób, u których deformacje mają charakter jednostronny.

W zależności od tego w jaki sposób są one wiązane z podłożem kostnym, można podzielić je na:

• Cementowane – dedykowane głównie osobom w zaawansowanym wieku, mocowane za pomocą specjalnego cementu kostnego,
• Bezcementowe – mocowane do kości specjalnym trzpieniem, dodatkowo pokryte specjalnym materiałem, który ulega zrośnięciu z kością pacjenta,
• Hybrydowe – w tym przypadku jeden z elementów jest zakładany metodą cementowaną, a drugi bezcementową.

Od czego zależy wybór endoprotezy? Wpływ na to ma wiele czynników, w tym przede wszystkim:

• Wiek pacjenta,
• Obecność osteoporozy,
• Stopień zaawansowania zmian zwyrodnieniowych.

Jak już zostało wspomniane, endoproteza cementowana polecana jest zwłaszcza osobom starszym o osłabionej wytrzymałości mechanicznej kości, u których istnieje większe ryzyko osteoporozy. Minusem protezy cementowanej jest jej stosunkowo krótka żywotność i konieczność wymiany po kilku latach na nową. Endoproteza bezcementowa to trwalsze rozwiązanie, które wykazuje większą wytrzymałość na przeciążenia, dedykowane zwłaszcza osobom w średnim wieku. Szczególnym rodzajem endoprotezy jest kapoplastyka, czyli wymiana powierzchni panewki, która daje możliwość zachowania jak największego odsetka fizjologicznych tkanek stawu. Dedykowana jest przede wszystkim osobom młodym i aktywnym fizycznie, których kości są w dobrym stanie. Kapoplastyka to także mniejsze ryzyko zwichnięcia endoprotezy i szybsza rehabilitacja.

Endoproteza biodra – przeciwwskazania

Choć endoproteza biodra potrafi w znacznym stopniu poprawić stan zdrowia chorego i umożliwić mu normalne funkcjonowanie na co dzień, istnieje wiele przeciwskazań, które uniemożliwiają przeprowadzenie zabiegu, np.:

• Ogólnoustrojowe choroby współistniejące takie jak niewydolność nerek, cukrzyca, choroby układu krążenia,
• Owrzodzenia skóry lub stany zapalne w organizmie,
• Nadwaga i otyłość,
• Demencja starcza i Alzheimer.

Endoproteza biodra – rehabilitacja

Wszczepienie endoprotezy biodra jest zabiegiem inwazyjnym, po którym pacjent wymaga odpowiedniej rehabilitacji. Już kilka godzin po zabiegu pacjent powinien rozpocząć ćwiczenia izometryczne kończyn dolnych, a w kolejnych dniach bierne i czynne ćwiczenia operowanego stawu. Pierwsze próby chodzenia podejmowane są już po kilku dniach, oczywiście z pomocą balkonika lub kul. Czas rehabilitacji w dużym stopniu zależny jest od kondycji fizycznej pacjenta, a także od rodzaju zastosowanej endoprotezy.

Najważniejsze jest, by zwłaszcza w początkowym okresie maksymalnie oszczędzać staw, unikając między innymi:

• Podnoszenia ciężkich przedmiotów,
• Spania na operowanym biodrze,
• Zakładania nogi na nogę,
• Siadania na łóżku lub niskich krzesłach,
• Gwałtownych skrętów ciała,
• Schylania się.

W procesie rehabilitacji istotny jest jednak regularny ruch, w bezpiecznym, spokojnym tempie, taki jak spacery czy pływanie, które nie obciążają w znaczącym stopniu operowanego stawu.

Jeżeli wydaje Ci się, że może być Ci potrzebna endoproteza stawu biodrowego, zapraszamy na konsultacje u naszych specjalistów. Doświadczony ortopeda specjalizujący się w endoprotezach zbierze dokładny wywiad lekarski i przeprowadzi pełną diagnostykę, w tym również badania obrazowe, na podstawie których podejmie decyzję o dalszym postępowaniu terapeutycznym.